Door Kevin Liptak, Kristen Holmes, Kylie Atwood en Jennifer Hansler, CNN
(CNN) — In de uren na Donald Trump een nieuwe termijn veiliggesteld in het Witte Huis vond in buitenlandse hoofdsteden een bekende oefening plaats. Terwijl ze hun spreekwoordelijke Trump-playbooks afstoften, begonnen leiders van Parijs tot Jeruzalem, Riyad en daarbuiten felicitaties online te plaatsen en druk uit te oefenen op hun ambassadeurs in Washington om een manier te vinden – op welke manier dan ook – om rechtstreeks in contact te komen met de komende president.
De strijd bleef niet onopgemerkt onder de wazige assistenten van Trump in Florida, die nauwlettend in de gaten hielden wie contact opnam – en in welke volgorde.
Terwijl de wereld de realiteit van een nieuw presidentschap van Trump verteert, komen de centrale kenmerken van zijn benadering van de wereld vrijwel onmiddellijk scherper in beeld. De Trump-doctrine was transactioneel, op persoonlijkheid gebaseerd en grillig en zorgde voor vier chaotische jaren, waarin zowel buitenlandse leiders als doorgewinterde Amerikaanse nationale veiligheidsmedewerkers uitgeput en zenuwachtig achterbleven.
Niets in Trumps campagne voor het presidentschap wijst erop dat zijn aanpak waarschijnlijk zal veranderen. Maar in tegenstelling tot die jaren staat de wereld nu ‘in brand’, zoals Trump graag zegt, en hij heeft beloofd de vlammen te doven. Hij heeft beloofde een einde te maken aan de Russische oorlog in Oekraïne in 24 uur en breng vrede in het Midden-Oosten, terwijl je tegelijkertijd de Amerikaanse vijanden in Noord-Korea en Iran in bedwang houdt.
Dat komt bovenop het opleggen van brede nieuwe tarieven aan China, het opnieuw beoordelen van stoere Amerikaanse defensieallianties zoals de NAVO en het vinden van landen die bereid zijn de migranten die hij beloofd heeft massaal te deporteren, op te nemen.
Hoe hij deze doelen zal bereiken, is onzeker. Hij ging niet in op de details van zijn plannen als kandidaat, laat staan dat hij met Amerikaanse bondgenoten overlegde over hoe de problemen collectief moesten worden aangepakt.
Wat hij wel duidelijk maakte, was zijn wantrouwen jegens Amerikaanse allianties die de ruggengraat van de westerse wereldorde zijn geweest, hetzelfde vertrouwen dat president Joe Biden probeerde te herstellen toen hij vier jaar geleden het presidentschap van Trump overnam en verklaarde ‘Amerika is terug’.
In plaats van de VS te helpen zijn doelen te bereiken, heeft Trump de bondgenoten omschreven als parasitaire lasten, net zomin als toen hij Rusland aanmoedigde om “wat ze maar willen” te doen met de NAVO-landen die hun doelstellingen op het gebied van de defensie-uitgaven niet halen.
Dat maakt zijn aanstaande terugkeer op het wereldtoneel tot een van de meest onvoorspelbare factoren in een toch al gevaarlijke wereld, en zorgt ervoor dat buitenlandse leiders zowel hun adem inhouden als op zoek zijn naar een inval.
Nog voordat de overwinning van Trump verzekerd was, schreven de leiders hun felicitaties aan X. Tot de eersten behoorden de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, een vriend van Trump die later telefonisch met de verkozen president sprak, en de Franse president Emmanuel Macron, wiens relatie met Trump tijdens zijn eerste termijn werd zwaar gespannen.
Het Élysée-paleis, het officiële kantoor van Macron, merkte bij het beschrijven van hun oproep op dat Macron “een van de allereerste staatshoofden” was die Trump bereikte: “Ze hadden een zeer warm gesprek, voortbouwend op hun sterke reeds bestaande relatie”, aldus het paleis.
De Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman, de feitelijke leider van het koninkrijk, waarvan de CIA concludeerde dat hij in 2018 opdracht had gegeven tot de moord op de dissidente journalist Jamal Khashoggi, sprak woensdag ook met Trump om “de historische relatie” tussen hun landen te herhalen.
De nieuwe secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte, wiens promotie tot de functie werd bevorderd door de relatie die hij met Trump als Nederlandse premier had opgebouwd, zei dat hij Trump dinsdagavond had gefeliciteerd. “Zijn leiderschap zal opnieuw de sleutel zijn om onze alliantie sterk te houden”, zei hij enigszins hoopvol.
Haast je om vergaderingen te regelen
Terwijl leiders felicitaties naar Trump stuurden, zijn hun assistenten koortsachtig aan het nadenken over hoe ze de komende maanden potentiële ontmoetingen met de verkozen president kunnen organiseren, zo leggen meerdere bronnen die bekend zijn met de vroege planningsinspanningen uit. Wereldleiders staan open voor alle opties, inclusief het maken van uitstapjes naar New York of Trumps landgoed Mar-a-Lago in Florida, aldus bronnen. Velen van hen kijken uit naar ontmoetingen vóór de inauguratie van Trump in januari.
Toch zijn er zelfs geen losse plannen voor mogelijke ontmoetingen geschetst. Voorlopig wachten degenen die felicitaties naar Trump hebben gestuurd op reacties van hem en zijn team, omdat ze ook proberen in contact te komen met mensen die dicht bij Trump staan, zeiden ze.
Buitenlandse leiders vertrouwen op hun ervaringen met Trump tijdens zijn eerste presidentschap, toen vleierij en persoonlijke aandacht hun vruchten afwierpen, toen ze hem benaderden na zijn overwinning. Een buitenlandse diplomaat zei dat er een beter begrip is van Trump vergeleken met 2016, wat deel uitmaakt van wat leidde tot de stroom aan felicitaties nog voordat de race officieel werd uitgeroepen.
De diplomaat zei dat de leiders volgens hen een model volgen van wijlen de Japanse premier Shinzo Abe, die na de overwinning van Trump in 2016 rechtstreeks naar New York vertrok voor een bijeenkomst in de Trump Tower, met een set vergulde golfclubs erbij. een felicitatiegeschenk.
Het model dat zij vermijden is dat van de toenmalige Duitse bondskanselier Angela Merkel, die een directe aanpak hanteerde toen ze met Trump sprak, zonder veel egostreling.
Het was nog niet duidelijk hoe en of sommige van de autoritairen die Trump openlijk bewonderde als president hun goede wensen zouden overbrengen. De Russische president Vladimir Poetin – die Trump tijdens zijn eerste termijn probeerde te vleien en over wie Trump als vriend spreekt – heeft geen plannen om hem nu te feliciteren, zei Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov woensdag.
“Laten we niet vergeten dat we het hebben over een onvriendelijk land dat zowel direct als indirect betrokken is bij de oorlog tegen onze staten”, zei hij.
En ook al ontvangt Trump nog steeds ‘liefdesbrieven’, zoals hij ze noemde, van de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un, geen van beide maakt hun correspondentie publiekelijk bekend.
Uiteindelijk zijn het deze relaties die het meest alarmerend zijn gebleken voor veel veteranen van Trumps eerste presidentschap, die – nadat ze met Trump hadden gebroken – de inspanningen beschreven om te voorkomen dat de Amerikaanse leider door gewelddadige autocraten werd gemanipuleerd.
Misschien wel de belangrijkste relatie die Trump nu moet cultiveren is die met de Chinese Xi Jinping, die hij heeft omschreven als ‘een zeer goede vriend van mij tijdens mijn ambtstermijn’, maar met wie zijn relatie steeds gespannener werd: Trump raakte tijdens de eerste jaren een handelsoorlog met China aangegaan. enkele jaren van zijn regering en toen Covid-19 zich door de VS begon te verspreiden, noemde Trump het regelmatig het ‘China-virus’.
Sinds Trump voor het laatst aan de macht was, heeft Xi zijn relatie met Poetin verdiept door middel van ontmoetingen en bezoeken, waardoor een dynamische Biden-functionarissen zijn ontstaan die volgens de functionarissen bedoeld zouden kunnen zijn om de Amerikaanse autoriteit uit te dagen.
Woensdag feliciteerde Xi Trump telefonisch, volgens twee bronnen die bekend waren met het gesprek.
Terwijl Amerikaanse functionarissen proberen te beoordelen of Xi op de korte termijn plannen heeft met Taiwan, het zelfbesturende eiland dat Beijing als zijn eigen eiland claimt, suggereerde Trump vorige maand dat een combinatie van vernietigende tarieven en algemene waanzin een invasie zou kunnen voorkomen.
“Hij respecteert mij en hij weet dat ik gek ben”, zei hij tegen de redactie van de Wall Street Journal toen hem werd gevraagd of hij militair geweld zou gebruiken om Taiwan te beschermen.
En dat zou uiteindelijk de doctrine van Trumps buitenlands beleid in één zin kunnen samenvatten.
Veteranen uit Trumps eerste ambtstermijn beschrijven een benadering van het buitenlands beleid die los staat van de processen die de meeste Amerikaanse presidenten hebben gevolgd om consequente beslissingen te nemen over wereldaangelegenheden. Trump ontwikkelde on-the-fly beleid, soms gebaseerd op gesprekken waarvan zijn assistenten pas achteraf hoorden, en maakte zijn beslissingen bekend op sociale media.
Dat leidde soms tot spannende ontmoetingen, schreeuwpartijen of de onsmakelijke taak om Trump te vertellen waarom zijn beslissingen niet zouden werken.
Trump zou adviseurs kunnen inschakelen die meer bereid zijn om met de normen te breken
Als hij terugkeert naar het Oval Office, verwachten mensen rond Trump dat hij individuen zal selecteren om in zijn regering te dienen, die beter voorbereid zullen zijn om zijn richtlijnen uit te voeren, hoe chaotisch ze ook mogen worden besloten of uitgevoerd.
Het is niet uitgesloten dat sommige veteranen van Trumps eerste ambtsperiode zouden kunnen terugkeren om op verschillende posten te dienen, waaronder Mike Pompeo, die minister van Buitenlandse Zaken was; Keith Kellogg, die optrad als nationaal veiligheidsadviseur van vice-president Mike Pence; of Richard Grenell, de ambassadeur van Trump in Duitsland die later waarnemend directeur van de nationale inlichtingendienst was.
Brian Hook, een topfunctionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken tijdens de eerste regering-Trump, zal naar verwachting het transitieteam van Trump op het ministerie van Buitenlandse Zaken leiden, volgens drie bronnen die bekend zijn met de zaak.
Maar Trump zal waarschijnlijk ook buiten zijn eerste regering op zoek gaan naar adviseurs die bereid zijn verder te gaan dan zijn team destijds deed en zich minder zorgen maken over het overtreden van internationale normen en regels.
Wie Trump selecteert voor topposten op het gebied van de nationale veiligheid zal een grote bijdrage leveren aan het bepalen welk soort buitenlands beleid hij zal uitvoeren, vooral in Oekraïne, waar de Republikeinse Partij enigszins verdeeld is over de manier waarop ze het beste Amerikaanse steun kan uitoefenen.
“Het is moeilijk om te anticiperen op het beleid van Trump ten aanzien van de oorlog, omdat zijn team personeel bevat met zeer verschillende opvattingen”, zegt John Herbst, senior directeur van het Eurasia Center van de Atlantic Council en voormalig ambassadeur van de VS in Oekraïne. “Eén groep pleit voor een scherpe vermindering van de hulp aan Oekraïne – een visie die velen associëren met Trump. Deze groep is naïef over het beleid van het Kremlin jegens de Verenigde Staten – Poetin stelt duidelijk dat de Verenigde Staten tegenstander nummer één zijn – en heeft geen idee van het gevaar van een overwinning van het Kremlin in Oekraïne.
“Het andere kamp erkent de bedreiging voor de Amerikaanse belangen in Europa en elders als Washington Oekraïne in de steek zou laten”, vervolgde Herbst. “Deze groep zou een reaganesque vredesbeleid door middel van kracht nastreven en zich, in tegenstelling tot het Biden-team, niet laten intimideren door Poetins nucleaire gebrul. De eerste aanwijzingen over het beleid van Trump zullen de benoemingen zijn die hij maakt in hoge posities op het gebied van de nationale veiligheid.”
Alayna Treene van CNN heeft bijgedragen aan de berichtgeving.
De CNN-draad
™ & © 2024 Cable News Network, Inc., een Warner Bros. Discovery Company. Alle rechten voorbehouden.
